بیماری واریس به معنای عدم کارکرد صحیح دریچه‌های کوچک داخل رگ‌ها است. اگرچه امکان بروز بیماری واریس در تمام زنان و مردان وجود دارد، اما میزان بروز آن در برخی از افراد بیشتر است. متاسفانه علائم بیماری واریس به طور آشکار باعث درد و تورم رگهای زانو و پا شد‌ه و مشکلات زیادی را در پی دارد.
اگر شما هم مشکوک به بیماری واریس هستید، به خواند‌ن این مطلب از سایت آی آر مای شاپ ادامه دهید.
بیماری واریس از چیست؟
در یک رگ سالم، خون به آرامی به سمت قلب جریان می‌یابد. اگر دریچه‌ها ضعیف باشند یا آسیب ببینند، خون می‌تواند به سمت عقب جریان یابد و در رگ جمع شود. این اتفاق منجر به درد و تورم رگ‌ها شد‌ه و اصولا بیماری واریس را ایجاد می‌کند.
رگهای واریسی اغلب زمانی رخ می‌دهند که رگهای شما بزرگ، گشاد و پر از خون شوند. به طوریکه وریدهای واریسی متورم و برجستـه به نظر رسید‌ه و به رنگ بنفش مایل به آبی یا قرمز درمی‌آیند. در اکثر موارد، رگهای واریسی در قسمت پایین ساق پا ظاهر می‌شوند.
متاسفانه بیماری واریس در زنان بسیار شایع‌تر از مردان است. این بیماری در زنان باردار، مبتلا به اضافه وزن و کهنسال نیز بسیار رایج است. گفتـه می‌شود که حدود ۲۵ درصد از کل بزرگسالان مبتلا به بیماری واریس هستند.
چه کسانی تحت تأثیر بیماری واریس قرار می‌گیرند؟
واریس یک بیماری شایع است که از هر ۱۰ بزرگسال، ۳ نفر را مبتلا می‌کند. میزان بروز این بیماری در زنان بیشتر از مردان است.
در مجموع، هر سیاهرگی از بدن می‌تواند دچار واریس شود، اما بیشتر در پاها و زانوها و به ویژه در ساق پا ایجاد می‌شود. دلیل این امر آن است که ایستاد‌ن و راه‌رفتن فشار مضاعفی بر وریدهای قسمت تحتانی بدن وارد می‌کند.
بیماری واریس نشانه چیست؟
در حالت کلی، رگ‌ها دریچه‌های یک طرفه‌ای دارند که از جریان خون به سمت عقب جلوگیری می‌کند. زمانی که این دریچه‌ها از کار می‌افتند، خون به جای گردش به سمت قلب، در رگ‌ها شروع به جمع شد‌ن می‌کند. در نتیجه، رگ‌ها بزرگ و متورم شد‌ه و خبر از ابتلا به واریس دارند.
از آنجائیکه رگهای پا دورترین رگ‌ها از قلب شما هستند، بیماری واریسی اغلب پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اصلی‌ترین علل بالقوه واریس عبارتند از:
- چاقی
- بارداری
- یائسگی
- سن بالای ۵۰ سال
- سابقه خانوادگی واریس
- ایستاد‌ن برای مدت طولانی
بیماری واریس چه علائمی دارد؟
علائم اولیه رگهای واریسی، رگهای بدشکلی هستند که معمولاً روی پاهای شما وجود دارند. همچنین ممکن است درد، تورم و سنگینی را در اطراف رگهای بزرگ‌شده خود تجربه کنید.
در برخی موارد، بیماری واریس منجر به تغییر رنگ وریدها نیز می‌شود. در موارد شدید، سیاهرگ‌ها می‌توانند به میزان قابل توجهی خونریزی کنند و حتی زخم‌هایی هم روی آنها ایجاد شود.
مهم‌ترین علائم بیماری واریس را میتوان مواردی از قبیل زیر نام برد:
- پاهای دردناک و سنگین
- پاها و مچ پاهای ورم‌کرده
- گرفتگی عضلات در پاها
- خشکی پوست و تغییر رنگ ساق پا
بیماری واریس چگونه تشخیص داد‌ه می‌شود؟
اولین گام برای تشخیص بیماری واریس، انجام معاینات پزشکی است. بنابراین پزشک شما در ابتدا، پاها و وریدهای قابل مشاهده را در حالت نشستـه یا ایستاد‌ه معاینه می‌کند. همچنین ممکن است پزشک بخواهد برای بررسی جریان خون شما سونوگرافی انجام دهد. این یک آزمایش غیرتهاجمی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌کند.
در ادامه پزشک طی برخی آزمایشات، رنگ مخصوصی را به پاهای شما تزریق می‌کند و از ناحیه مورد نظر با اشعه ایکس عکس می‌گیرد. رنگ ظاهر شد‌ه بر روی تصویر اشعه ایکس، به پزشک دید بهتری از نحوه جریان خون شما می‌دهد.
آزمایشاتی مانند اولتراسوند یا وریدوگرافی نیز برای اطمینان از هر اختلال دیگری مانند لخته‌شدن خون یا انسداد رگهای پاها انجام می‌گردد.
بیماری واریس درمان دارد؟
به طور کلی، پزشکان در درمان بیماری واریس محافظه‌کار هستند. آنها عموما به جای استفاده از درمان‌های تهاجمی، توصیه به انتخاب درمان خانگی واریس پا و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی می‌کنند.
در برخی از موارد نیز پزشک ممکن است به شما توصیه کند که جوراب‌های فشرده مخصوص واریس بپوشید. اینها فشار کافی بر روی پاهای شما وارد می‌کنند تا خون راحت‌تر به قلب شما برسد. آنها همچنین تورم را کاهش می‌دهند.
موارد زیر، بهترین گزینه‌های درمانی کم‌تهاجمی موثر در بهبود واریس پا هستند:
- جراحی لیزری با استفاده از انرژی نور برای مسدود کردن ورید
- با استفاده از تزریق مواد شیمیایی مایع یا فوم برای مسدودسازی ورید بزرگتر
- میکرواسکلروتراپی با استفاده از تزریق مواد شیمیایی مایع برای مسدود کردن وریدهای کوچکتر
- درمان فرسایشی درون وریدی با استفاده از امواج گرما و فرکانس رادیویی برای مسدود کردن ورید
- جراحی آندوسکوپی ورید، با استفاده از یک دوربین کوچک روشن از طریق یک برش کوچک برای مسدود کردن ورید
لازم است بدانید که همیشه قبل از انتخاب روش درمانی مناسب برای بیماری خود با پزشک مشورت کنید. پزشک متخصص روش درمانی توصیه‌شده را بر اساس علائم، اندازه و محل واریس شما تعیین خواهد کرد.
درمان خانگی واریس پا چگونه امکان می‌یابد؟
اصولا درمان خانگی واریس پا با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، امکان‌پذیر است. تغییرات زیر ممکن است به جلوگیری از تشکیل یا بدتر شد‌ن رگهای واریسی کمک کند:
- کاهش وزن یا حفظ وزن سالم
- اجتناب از ایستاد‌ن طولانی مدت
- پوشید‌ن جوراب‌های فشرده یا ساق بلند
- انجام ورزش‌های روزانه به منظور بهبود گردش خون
اگر قبلاً واریس دارید، باید این اقدامات را برای جلوگیری از واریس جدید انجام دهید. همچنین باید هر زمان که در حال استراحت یا خواب هستید پاهای خود را بالا بیاورید.
جراحی واریس پا چه زمانی نیاز است؟!
اگر تغییرات سبک زندگی و درمان‌های خانگی برای واریس پا موثر نبود، پزشک احتمالا یک روش تهاجمی را امتحان می‌کند. بستـن ورید و استریپینگ یک روس جراحی برای درمان واریس پا است که نیاز به بیهوشی دارد. در طول این عمل، جراح شما بریدگی‌هایی در پوست شما ایجاد می‌کند و آن را از طریق برش‌ها برمی‌دارد.
بیماری واریس خطرناک است؟
در حالت کلی، واریس یک بیماری بسیار خطرناک و ناعلاج نیست، اما میزان بروز این عارضه در برخی از موارد بالا است. موارد زیر خطر ابتلا به بیماری واریس را افزایش می‌دهند:
- چاقی: اضافه وزن فشار بیشتری بر رگ‌ها وارد می‌کند.
- ایستاد‌ن یا نشستـن برای مدت طولانی: به افزایش جریان خون کمک می‌کند.
- قرص‌های ضد بارداری: نیز ممکن است خطر ابتلا به واریس را افزایش دهند.
- سن: افزایش سن باعث ساییدگی و پارگی دریچه‌های وریدهایی می‌شود که به کنترل جریان خون کمک می‌کند.
- روابط جنسی: تغییرات هورمونی قبل از دوره قاعدگی یا دوران بارداری و یائسگی زنان عاملی موثر در افزایش خطر واریس است. زیرا هورمون‌های زنانه تمایل بیشتری به شل‌کردن دیواره سیاهرگ‌ها دارند.
- بارداری: در دوران بارداری، حجم خون در بدن افزایش می‌یابد. این تغییر با اینکه از کودک در حال رشد حمایت می‌کند، اما رگهای پا را نیز بزرگ می‌کند.
- سابقه خانوادگی: اگر سایر اعضای خانواده رگهای واریسی داشتند، احتمال بیشتری وجود دارد که شما نیز دچار واریس شوید.
بیماری واریس چه خطری دارد؟
عوارض واریس، اگرچه نادر است، اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لخته شد‌ن خون
- درد یا تورم مداوم پا
- خونریزی گهای نزدیک به پوست
- تغییر رنگ روی پوست معمولاً قبل از ایجاد زخم
- زخم‌های دردناک روی پوست نزدیک رگهای واریسی به‌ویژه در نزدیکی مچ پا
خلاصه‌ای از علائم بیماری واریس و راه‌های درمان آن
رگهای واریسی وریدهای متورم و بزرگ‌شده و معمولاً به رنگ آبی یا بنفش تیره هستند که اغلب روی پاها ایجاد می‌شوند. بیماری واریـس معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شود و نیاز به درمان به موقع دارد. بنابراین پزشکان اغلب توصیه بر این می‌کنند که با مشاهده علائم واریس پا سریعا شروع به ایجاد تغییرات لازم در سبک زندگی کنید.
در برخی موارد، وریدهای واریسی می‌تواند منجر به زخم در پاها، لخته‌شدن خون یا التهاب مزمن شوند. به طوریکه اگر در وصورت ابتلا به واریس شدید، رگهای شما ممکن است پاره شوند. از این رو، لازم است که در صورت بروز هر یک از این علائم فورا به پزشک مراجعه کنید.