خالی کردن زانو به این معناست که به طور ناگهانی و غیر منتظره زانو نمیتواند وزن شخص را تحمل کند. به این دلیل زانو یکباره خم میشود و منجر به لغزش یا افتادن فرد میشود. یکی از مشکلات رایجی که اغلب افراد با آن مواجه میشوند به اصطلاح عامیانه خالی کردن زانو است. عموماً به آن ناپایداری زانو گفتـه میشود.
علل مختلفی باعث به وجود آمدن این عارضـه در بدن میشوند که از رایجترین آنها میتوان به آسیب دیدگی رباط اشاره کرد.
یک متخصص ارتوپد میتواند بدون نیاز به جراحی و از روشهایی مانند فیزیوتراپی یا داروهای مختلف، مشکل خالی شدن زانو را درمان کند. در صورتی که برای درمان به جراحی نیاز داشته باشید، امروزه روشهای پیشرفته با کمترین میزان تهاجمی بودن برای این کار وجود دارد.
در این مقاله از سایت آی آر مای شاپ در مورد خالی کردن زانو، علت خالی شدن زانو هنگام راه رفتن، روشهای درمان آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
خالی کردن زانو چیست؟
خالی شدن زانو به معنای احساس پیچش یا جا به جا شدن زانو به طرفین هنگام انجام فعالیتهای مختلف است. دراین حالت فرد انسان اتکای خود را روی زانو از دست میدهد، حتی ممکن است فرد روی زمین بیفتید. این اتفاق در اصطلاح خالی کردن زانو میگویند.
خالی کردن زانو در بین بزرگسالان نسبتا رایج است. در یک مطالعه، ۱۱.۸ درصد از بزرگسالان ۳۶ تا ۹۴ ساله حداقل یک مورد مشکلات زانو را در مدت ۳ ماه گزارش کردند.
انواع خالی کردن زانو
خالی کردن زانو میتواند از نوع اولیه یا ثانویه باشد.
ناپایداری اولیه
در ناپایداری اولیه مفصل به صورت کامل در میرود. این وضعیت به دلیل وجود نقص در یکی از رباطها مانند پارگی رباط صلیبی قدامی اتفاق بیفتد. در اغلب موارد خالی کردن زانو به خودی خود دردناک نیست و بعداً دچار درد شود یا ورم کند. خالی کردن مکرر زانو در طولانی مدت، مینیسکها و سطوح غضروفی مفصل زانو را تخریب کرده و میتواند منجر به بروز آرتریت میشود.
ناپایداری ثانویه
در این وضعیت، چیزی درون زانو باعث ایجاد درد میشود. به همین دلیل بدون اینکه فرد بخواهد، عضلات چهار سر ران برای کاهش نیروی فشاری وارده بر مفصل دردناک شل میشوند. درنتیجه پا خم شده و احساس خالی کردن زانو به فرد دست دهد. هنگام ناپایداری ثانویه، خالی شدن زانو دلیل ساختاری ندارد. در صورتی که علت درد رفع شود زانو دیگر خالی نخواهد کرد.
علائم خالی کردن زانو
احساس بی ثباتی زانو بیشتر به دلیل رگ به رگ شدن یا پارگی رباطها است. آسیب منیسک یا رباط صلیبی قدامی (ACL) نیز میتواند باعث بی ثباتی و درد زانو شود.
رباطها نوارهای فیبری محکمی هستند که استخوانها را در کنار هم نگه میدارند. اگر رباطهای داخل زانو آسیب ببینند، مفصل زانو دردناک، لرزان و ناپایدار میشود. در حالی که مشغول راه رفتن، ورزش یا حتی ایستاده هستید، حالت خالی کردن زانو را تجربه خواهید کرد. در صورت آسیب دیدن عضلات زانو آنها نمیتوانند به درستی منقبض و شخص با ضعف و درد مواجه خواهد شد. آسیبهای زانو معمولا آسیبهای ورزشی هستند، اگرچه در طول هر فعالیت بدنی امکان پیچ خوردگی زانو یا آسیب ضربهای به مفصل دور از ذهن نیست. موارد زیر خالی کردن زانو را توصیف خواهد کرد:
- احساس خارج شدن زانو از جای خود
- شل بودن ساختارهای داخل زانو
- قفل شدن یا گرفتگی زانو
- شنیدن، ترکیدن یا کلیک زانو
- درد ممکن است خفیف، متوسط یا کاملا شدید باشد.
- تورم و التهاب
آیا علائم خالی کردن زانو جدی است؟
شدت بی ثباتی زانو در نهایت به علت و تاثیر آن بر سطح فعالیت یا کیفیت زندگی فرد بستگی دارد.
- جدی نیست: کشیدگی یا رگ به رگ شدن خفیف یک آسیب شایع ورزشی است و با استراحت و فیزیوتراپی قابل بهبود خواهد بود.
- نسبتا جدی: آسیب به غضروف گاهی اوقات منجر به آرتریت خواهد شد. درد و بی ثباتی زانو یک آسیب حاد که در صورت عدم درمان فوری احتمال دارد تبدیل به یه درد مزمن شود.
- جدی: آسیب شدیدتر، در صورت نادیده گرفتـه شدن و فشار بر قسمت آسیب دیده، بدتر خواهد شد. به عنوان مثال، یک پارگی جزئی امکان دارد به یک پارگی کامل تبدیل شود.
علت خالی کردن زانو
خالی کردن زانو میتواند بر اثر دلایل مختلفی از جمله آسیب رباط مانند پارگی رباط صلیبی ، جابه جایی کشکک زانو و آرتروز زانو باشد.
شایعترین علل خالی کردن زانو شامل موارد زیر است:
آسیب رباط صلیبی Acl؛ علت اصلی خالی کردن زانو
رباط صلیبی قدام یک تاندون فوقالعاده مهم است که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل میکند. هر بار که یک قدم برداشته میشود، رباط صلیبی قدامی استخوان ساق پا را از حرکت غیرمتعارف به سمت جلو باز میدارد. متاسفانه در بسیاری از تصادفات و ورزشها پارگی اتفاق میافتد و به مرور زمان منجر به خالی کردن زانو خواهد شد.
رگ به رگ شدن رباط؛ علت خالی شدن زانو هنگام راه رفتن
رگ به رگ شدن رباطهای زانو، به این معنی که این رباطها به دلیل ساییدگی، استرس ناگهانی یا ضربه مستقیم، فیبرهایشان آسیب دیده است.
پارگی رباط؛ علت خالی کردن زانو هنگام راه رفتن
زانو دارای چهار رباط اصلی تثبیت کننده است که در طول حرکت به آن ثبات میدهد. اگر در یکی از آنها پارگی رخ دهد امکان خالی کردن زانو وجود دارد.
پارگی رباطها، به این معنی که الیاف به طور جزئی یا کامل پاره شدهاند. زمانی اتفاق میافتد که میدوید و یک تغییر جهت ناگهانی ایجاد میکنید، زانو در یک طرف قرار میگیرد و بدن به سمت دیگر میپیچید.
آسیب مینیسک؛ علت بیثباتی زانو
آسیب به مینیسک اغلب همراه با آسیب دیگری به زانو اتفاق میافتد. به ویژه زمانی که یک حرکت شدید پیچشی یا ضربه مستقیمی مانند تکل وجود داشته باشد. غضروف عموما به دلیل افزایش سن نازک و فرسوده خواهد شد. افراد مسن امکان دارد از طریق فعالیت عادی مینیسک زانو را پاره کنند که منجر به خالی کردن زانو خواهد شد.
سندرم پلیکا سینوویال؛ علت خالی شدن زانو در جوانان
چینهایی در غشای اطراف مفصل در زانو هستند. معمولا پلیکا در قسمت جلویی و داخل زانو گیر میکند. از طریق حرکاتی شامل خم شدن زانو به وجود میآید.
سندرم سینوویال پلیکا در سالهای جوانتر زندگی تا حدود ۳۰ سالگی شایعتر است. تنوع زیادی در شیوع دقیق این بیماری وجود دارد، با این حال تصور میشود که در ۱۰درصد از جمعیت رخ میدهد.
سندرم درد پاتلوفمورال؛ علت خالی سدن زانو در زنان و جوانان
به سندرم درد کشکک رانی، (PFPS)زانوی دونده، زانوی جامپر، درد قدامی زانو و کندرومالاسی کشکک نیز گفتـه میشود. یک علت شایع این سندروم انجام بیش ار حد تمرین است، به خصوص اگر ناهماهنگی در مفصل زانو یا آسیب قبلی زانو وجود داشته باشد. این کار غضروف زیر کاسه زانو را از بین میبرد و باعث درد و خالی کردن زانو درهنگام ورزش میشود. این شکل از بیماریهای مفصلی بیشتر در زنان و جوانان فعال در ورزش شایع است، اما میتواند هر کسی را مبتلا کند.
آرتروز زانو؛ علت خالی کردن زانو در افراد مسن
در آرتروز زانو، غضروف زانو به تدریج تحلیل میرود و باعث درد، تورم و کاهش تحرک میشود. این علت خالی کردن زانو بیشتر در افراد مسن دیده میشود.
تشخیص خالی کردن زانو
در صورتی که احساس ضعف در مفصل زانو یا رباطهای آن دیده شود ،احتمال خالی شدن زانو وجود دارد. در قدم بعدی ،باید بررسی شود که آیا آسیب دیدگی خاص یا شرایط زانوی دیگر باعث ایجاد این عارضه شده است یا خیر.
هنگام مراجعه، پزشک شما ممکن است کارهای زیر را انجام دهد:
معاینه فیزیکی برای بررسی وضعیت حرکت زانو و در صورت وجود صدا ،بررسی صداهای ایجاد شده در آن ناحیه.
صحبت کردن در مورد تاریخچه وضعیت سلامتتان، از جمله آسیب دیدگیهایی که در گذشته برای شما اتفاق افتاده است.
تجویز تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI در صورت مشکوک بودن به وجود شکستگی یا آسیب دیدگی رباط یا غضروف.
چه افرادی اغلب تحت تاثیر علائم خالی کردن زانو قرار میگیرند؟
افرادی که احتمال خالی کردن زانو در آنها بیشتر است عبارتند از:
ورزشکاران جوان: ورزشکاران تناسب اندام و فعال در سنین نوجوانی و ۲۰ سالگی، کسانی هستند که اغلب دچار آسیبهای ورزشی میشوند.
رقصندهها: هر کسی که کار فیزیکی سخت انجام میدهد
هر کسی که اضافه وزن دارد یا چاق است
زنان: زنان بیشتر در معرض مشکلات زانو خواهند بود، زیرا به طور طبیعی لگن پهنتری دارند. بنابراین زنان مستعد ناهماهنگی بین بالای کاسه زانو و پایین استخوان ران هستند.
افراد مسن: دچار ساییدگی تدریجی غضروف زانو میشوند و بیماری خالی کردن زانو در آنها تقریبا رایج است.
آسیب قبلی: این فرد را مستعد آسیب دیگری خواهد کرد.
راههای درمان خالی کردن زانو
درمان بی ثباتی زانو به علت آن بستگی دارد. برای درمان خالیکردن زانو میتوان از روشهای جراحی و روشهای غیر جراحی استفاده کرد. درمانهای مبتنی بر جراحی معمولاً از طریق ترمیم و بازسازی رباط آسیب دیده به منظور بازیابی ساختار طبیعی مفصل زانو است. پی آر پی زانو و اوزون درمانی از دیگر روشهایی هستند که برای درمان ناپایداری زانو میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند.
گزینههای درمانی رایج خالی کردن زانو عبارتند از:
استراحت، یخ، فشردهسازی و ارتفاع (RICE)؛ درمان خالی کردن زانو
این یک درمان خانگی رایج برای آسیبهای جزئی است و شامل استراحت به زانوی آسیب دیده، یخ و بالا بردن پا تا حد ممکن است.
درمان خانگی زانو درد با پودر زردچوبه برای کاهش درد
در حال حاضر اکثر مردم این واقعیت را میدانند التهاب دلیل اصلی بروز بسیاری از بیماریها است.
زردچوبه به عنوان ماده ضد التهابی و مسکن طبیعی عمل میکند و میتوان از آن به جای مسکنهای شیمیایی استفاده کرد.
زردچوبه حاوی مادهای ضدالتهابی به نام کورکومین است. مصرف زردچوبه به تسکین درد زانو هنگام خم و راست کردن زانو کمک میکند.
بنابراین این امر باعث شده زردچوبه برای مبارزه با التهاب محبوبیت بسیاری کسب کند. از آن در چای، شیر طلایی، غذا، اسموتی و شیک استفاده میشود حتی به صورت کپسول نیز در بازار موجود است.
یکی از بهترین روشهای استفاده از زردچوبه در درمان زانو درد استفاده از خمیر زردچوبه به عنوان ضماد است که به روش زیر تهیه میشود.
طرز تهیه خمیر زردچوبه برای درمان زانو در طب سنتی
از خمیر زردچوبه میتوان برای کاهش التهاب و درد استفاده کرد. طرز تهیه خمیر زردچوبه برای درد مفاصل زانو به شرح زیر است:
برای تهیه طرز تهیه ضماد زردچوبه، کمی پودر زردچوبه را با نصف قاشق چایخوری آب لیمو و کمی آرد ترکیب کنید. این خمیر را میتوانید به صورت موضعی روی مفاصل آسیبدیده قرار دهید. سپس روی آن را با یک پارچه تمیز بپوشانید و به مدت ۱۰ دقیقه نگه دارید.
ورزش برای درمان خالیکردن زانو
تمرینات ورزش درمانی برای خالی شدن زانو شامل سه دسته تمرینات تعادلی، کششی و تقویتی هستند که با اهداف زیر طراحی میشوند:
تعادلی: این تمرینات تعادل را به زانو بر میگردانند و به پایداری زانو کمک میکنند.
کششی: این ورزشها انعطاف پذیری عضلات زانو را افزایش داده و به بهبود عملکرد و افزایش دامنه حرکتی زانو کمک قابل توجهی میکنند.
تقویتی :این نوع از تمرینات برای تقویت ماهیچههای زانو و بافتهای نرم مفصل زانو طراحی میشوند. این حرکات به پایداری زانو و جلوگیری از خالی شدن زانو کمک میکنند.
انجام تمرینات کششی بعد از تمرینات تقویتی میتواند درد زانو را در بیمار کاهش دهد.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)؛ درمان خالی شدن زانو
این داروها بدون نسخه در دسترس هستند و شامل آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن میشوند. آنها میتوانند به کاهش درد و محدود کردن تورمی که در کنار خالی کردن زانو ایجاد میشود کمک میکنند.
فیزیوتراپی؛ درمان خالی شدن زانو
فیزیوتراپی و انجام حرکات ورزشی باعث بهبود شرایطی میشود که در ایجاد احساس خالی کردن زانو موثر هستند. در بیشتر موارد، درمان با فیزیوتراپی پس از جراحی به منظور بازیابی عملکرد زانو و توانبخشی برای راه رفتن و انجام فعالیتهای عادی انجام میشود.
بریس زانو؛ راهکار خانگی درمان خالی شدن زانو
توصیه میشود که هنگام راه رفتن، حرکت دادن مفصل یا انجام فعالیتهای ورزشی پس از ریکاوری از بریس زانو استفاده کنند تا زانوها ثابت بمانند.
عمل جراحی؛ راهکار نهایی خالی کردن زانو
افراد مبتلا به مشکلات شدید یا مزمن زانو برای ترمیم رباطها، تاندونها و غضروفهای آسیبدیده یا تنظیم مجدد کاسه زانو به جراحی نیاز خواهند داشت. جراحی در کنار درمانهای فیزیوتراپی از اصلیترین راههای درمانی خالی کردن زانو هستند.
درمان خالی شدن زانو در طب سنتی
برای درمان آسیب زانو در طب سنتی باید با روغن بادام تلخ به مدت ۴۰ روز زانو را ماساژ دهید تا به تدریج خوب شود.
همچنین با روغن سیاهدانه در قسمت زانو و ساق پا به مدت ۴۰ روز ماساژ داده شود.
حجامت گرم زانو انجام پذیرد.
بادکش از طرفین زانو در هفت مرحله انجام شود، اگر درد خیلی زیاد بود روی زانو را هم بادکش کنید.
یکی دیگر از روشهای درمان از منظر طب سنتی استفاده از زالو است که درمان جدیدی برای تسکین آرتروز فراهم کرده است. چراکه چندین ماده ضدلختگی و ضدالتهابی در بزاق زالو وجود دارد که به کنترل بیماری آرتروز کمک میکند.
خلاصه در زمینه خالی کردن زانو
خالی کردن زانو یا احساس ضعف در زانوها به طور ناگهانی رخ میدهد یا به مرور زمان و به کندی ایجاد خواهد شد. امکان دارد این تنها علامتی باشد که بروز مییابد. گاهی احتمال دارد علائم دیگری مانند ترکیدن ،درد ،کبودی یا تورم زانو را نیز تجربه کرد. در این مقاله به معرفی عارضه خالیکردن زانو، علت خالی شدن زانو در جوانان، علت خالی شدن زانو هنگام راه رفتن و علل دیگر پرداختیم. همچنین علائم خالی شدن زانو و درمان از جمله درمان زانو درد با ززدچوبه و درمان خالی شدن زانو در طب سنتی را بیان کردیم.